Pory Łaski, Pola Życia

Ta praca została stworzona dla ,,X Kongresu Kultury Regionów”, zorganizowanego przez Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu i była również przedstawiona podczas inauguracji kongresu. Każdego roku wybierany jest motyw przewodni; zeszłoroczny temat to „TCHNIENIE”, a tegoroczny – „KIEŁKOWANIE”. Koncepcja klepsydry fascynowała mnie od wielu lat, jednak dopiero w tym roku poczułam, że nadszedł właściwy moment, aby ją wykorzystać i połączyć z koncepcją ziemi oraz zmian, które mają głębokie znaczenie w naszym codziennym życiu.

W centrum kompozycji znajduje się duża klepsydra, umieszczona między dwoma drewnianymi kolumnami ozdobionymi złotymi liśćmi. W środku klepsydry, piasek przesypuje się przez wąskie gardło, mijając korzenie kwiatów i opadając na dno, gdzie formuje struktury — domy i mury. Struktury te są otoczone liśćmi, tworząc terrarium z kwiatów i korzeni.

Po bokach klepsydry stoją dwa anioły. W przeciwieństwie do trzech Mojr z mitologii greckiej, boginie przeznaczenia i losu ludzkiego, te anioły nie ingerują ani w rozkwitające życie wewnątrz klepsydry, ani w jego ostateczny koniec. One jedynie obserwują, jak piasek spływa w dół.

Za aniołami widać szerokie pole podzielone na dwie sceny. Po lewej stronie rolnicy orają ziemię z pomocą koni, całkowicie zajęci swoją pracą. Po prawej stronie dwie chłopki zbierają zbiory z pola. Te sceny rozwijają się niezależnie od aktywności wewnątrz klepsydry.

Klepsydra tradycyjnie symbolizuje mierzenie czasu, a także przejście między początkiem a końcem. Może także wywoływać skojarzenie z tunelem czasoprzestrzennym, którego środek stanowi przejście łączące dwa odległe punkty w przestrzeni i czasie. W tym dziele, górna część klepsydry zawiera korzenie, symbolizujące początki, podczas gdy dół reprezentuje dom, coś stałego. Jednak korzenie są obecne w obu miejscach, zaciemniając granicę między tym, kiedy życie się zaczęło, a kiedy się skończyło. Co pozostaje pewne, to że to życie zawsze istniało i będzie trwać, w takiej czy innej formie.

Koncepcja życia, które zaczyna się w różnych formach i przekształca się w czasie, jest kluczowym elementem tej pracy. Klepsydra zostanie wkrótce odwrócona, a wszystkie powstałe struktury zostaną zburzone, przekształcone w kupę piasku lub ziemi, która znów przesypie się przez wąskie gardło. Jednak bez względu na to, jak ziemia czy piasek przesuną się w klepsydrze, nasiona i korzenie będą nadal rosnąć, rozwijać się i dostosowywać do otoczenia.

Zwężenie w klepsydrze niesie dodatkową duchową i religijną symbolikę. Ten fragment klepsydry jest otoczony pętlą z gałązek, przypominającą koronę cierniową, co przywodzi na myśl okres przejścia oznaczony ofiarą Chrystusa. Korona jest przypomnieniem tamtego momentu, szczególnie cierpienia przed i po Jego ofierze. Dwie kolumny obok aniołów inspirowane są kolumnami z Baldachimu św. Piotra w Bazylice św. Piotra w Watykanie, co nadaje pracy głębszy religijny wymiar. 

Co więcej, to dzieło ma odzwierciedlać naszą zdolność do adaptacji wobec zmian w krajobrazie, podobnie jak nasi przodkowie, którzy musieli zmierzyć się z przemianami swoich ziem, spowodowanymi zmieniającymi się porami roku, wojnami czy deportacjami.

Aby podkreślić to połączenie, wokół aniołów rosną dmuchawce. Nasiona dmuchawców zostały rozwiane, opadły na ziemię, gdzie zapuszczają korzenie i rozmnożą się, symbolizując odporność oraz nieustanny proces przesiedleń i nowych początków.